لِکتی‌یو: خوانش الهی
بسیاری از آیین‌ها برای خواندن کتاب مقدس خود، آداب مخصوصی دارند که ناشی از فهم آنها نسبت به کتاب مقدسشان است. در این نوشته کوتاه، لِکتی‌یو (خوانش الهی= Lectio Divina) معرفی می‌شود که در واقع نوعی پرکتیسِ خواندن متن مقدس در میان مسیحیان است و برای ارتباط با خدا انجام می‌شود.
خواندن متن مقدس خواننده را یاری میکند از اندیشه‌های سطحی فراتر رود و خِرد کامل را که در «واژگان پروردگار» نهفته است بازیابد. از این منظر مهم‌ترین عنصر تفسیر کتاب مقدس، مسیح است. تمام متون مقدس نسبت به مسیح ثانویه محسوب می‌شوند. واژگان بازتاب مسیح به مثابه «کلمه الله The Word of God» هستند. در این دیدگاه استفاده از مسیح برای رمزگشاییِ متون مقدس بسیار کارگشا است.
به صورت تاریخی خوانش الهی یک پرکتیس اجتماعی است که توسط راهبان اجرا می‌شود گرچه این عمل قابل اجرا به صورت فردی نیز است اما نباید جنبه اجتماعی آن فراموش شود.
این سنت، چهار گام دارد: خواندن، توجه کردن ، نمازگزاردن و تامل کردن. چهار مرحله این شیوه خواندن، عموماً به صورت چهار مرحله خوردن توصیف می‌شود: ابتدا یک لقمه بر می‌داریم (Lectio) سپس آن را می‌جویم (Meditatio). مرحله سوم جاییست که باید مزه آن را فهمید (Oratio) و در نهاید واژه باید هضم شود تا بخشی از بدن شود (Contemplatio). به طور خلاصه هر مرحله به شرح ذیل است:
خواندن
اولین مرحله خواندن کتاب مقدس است. توصیه می‌شود پیش از آغاز به خواندن، ابتدا باید به آرامش و سکون ذهنی رسید. یکی از شیوه‌های دست یافتن به آرامش این است که در مکانی ساکت نشسته و اذکاری را که از کتاب مقدس به یاد آورده می‌شود رمزمه شود. آرامش، ذهن را برای یافتن مسیح در میان قطعات متن یاری میدهد. آماده شدن برای اولین حرکت خوانش الهی، آرام و تدریجی است و ممکن است متن چند بار خوانده شود چنانکه در سنت بندیکتی هر قطعه برای چهار بار به صورت آهسته خوانده می‌شود و هر بار با تمرکزی متفاوت.
توجه و تفکر
خوانش الهی با هدف کسب اطلاع یا انگیزش صورت نمی‌گیرد، هدف ارتباط با خداوند است. بنابراین کتاب مقدس کلماتی نیستند که باید خوانده شوند بلکه کلمه الله است. در این مرحله، ارتباط با خدا از طریق توجه و تفکر در متن مقدس صورت می‌گیرد. وقتی متن خوانده می‌شود توصیه می‌شود که سعی شود در ابتدا معنایی برای آن در نظر گرفته نشود، بلکه اجازه داده شود که واژگان ذهن را تحریک کنند، تا از این طریق معنای واقعی توسط خداوند در ذهن متبادر شود.
نمازگزاردن
در سنت مسیحی نمازگزاردن گفتگو با خداوند است. بنابراین زمانی که متن مقدس خوانده می‌شود خداوند سخن می‌گوید و زمانی که نمازگزارده می‌شود، با خداوند سخن گفته می‌شود.
تامل کردن
در این مرحله خواننده در حالت مراقبه به واژگان خداوند گوش می‌سپارد به آرامی در آغوش خداوند جای می‌گیرد.
منابع:
http://www.saintandrewsabbey.com/SearchResults.asp?Cat=35
http://en.wikipedia.org/wiki/Lectio_Divina
درود بر شما جناب محبوب به خاطر تدارک دیدن این متن. به عنوان توضیح تکمیلی شایان ذکر است که سنت نیایش در کلیساها نیز بر پایه همین چهار گام پی ریزی شده است. یعنی مراحل برنامه نیایش هر یکشنبه همینطور تعیین می شود. پیش از شروع رسمی برنامه باورمند به مسیح باید بخش هایی از متن کتاب مقدس را به انتخاب خودش بخواند. خواندن در سکوت رخ می دهد. هر چند جمعیت حاضر در سالن نیایش کثیر باشند، اما کسی نباید با دیگری حرف بزند و تولید صدای اضافه نماید. این الزام را همه رعایت می کنند. بعد، برنامه رسماً آغاز می شود. در این مرحله خواندن جمعی همراه با توجه و تفکر انجام می شود. سپس اوراد و نغمه های مسیحایی خوانده می شود و نمازگزاردن یا سخن گفتن با خداوند شکل می گیرد. در پایان نیز کشیش بخش یا بخش هایی از کتاب مقدس را قرائت و تفسیر می کند تا مخاطب بتواند تأمل را تجربه کند. این سنت با اختلافاتی اندک دست کم در کلیساهای انجیلی (متعلق به فرقه پروتستان) رعایت می شود. قلمتان پر بار باشد به امید خدا.
ممنون. بارها در فیلمها این قضیه را دیده بودم اما موقع نوشتن این متن این ارتباط ایجاد نشده بود که با توضیح شما هم مطلب تکمیل شد و هم این ارتباط برقرار شد. یکی از موضوعات مطالعات خواندن، پرکتیس خواندنِ کتاب مقدس در میان ادیان و مذاهب مختلف است. چرا که این نوع خواندن متفاوت از سایر انواع است و بخشی از نگرش آن دین نسبت به موضوع خواندن و نیز کتاب را آشکار میکند و یا شاید به صورت نمادین بخشی دیگر از عقاید را بازنمایی میکند. می توان چنین سنتی را در اسلام با ترتیبی دیگر مشاهده کرد چنانکه آیه «وَإِذَا قُرِىءَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُواْ لَهُ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ: چون قرآن خوانند به آن گوش فرا دهید و خاموش باشید ، شاید مشمول رحمت خدا شوید» بخش مشترکی رامیان ما و مسیحیان نشان میدهد. می توانفرض گرفت که خاموشی در مقابل متن مقدس از اشتراکات تمام ادیان است که البته با بررسی بیشتر میتوان آن را رد کرد یا پذیرفت. در این صورت باید معنای خاموشی را ادیان مختلف جستجو کرد.